เซอร์กิตเบรกเกอร์ (Circuit Breaker) คืออุปกรณ์ไฟฟ้าที่ใช้สำหรับป้องกันระบบไฟฟ้าจากความเสียหายที่อาจเกิดจากกระแสไฟฟ้าเกิน (Overload) หรือไฟฟ้าลัดวงจร (Short Circuit) โดยเซอร์กิตเบรกเกอร์จะทำหน้าที่ตัดกระแสไฟฟ้าในวงจรโดยอัตโนมัติเมื่อเกิดเหตุการณ์ผิดปกติเหล่านี้ ช่วยป้องกันความเสียหายต่ออุปกรณ์ไฟฟ้าและลดความเสี่ยงต่อการเกิดอัคคีภัย
หลักการทำงานของเซอร์กิตเบรกเกอร์
เซอร์กิตเบรกเกอร์ทำงานโดยใช้เซ็นเซอร์ตรวจจับความผิดปกติของกระแสไฟฟ้า เมื่อพบว่ากระแสไฟฟ้าเกินค่าที่กำหนด หรือเกิดไฟฟ้าลัดวงจร เซอร์กิตเบรกเกอร์จะทำการตัดกระแสไฟฟ้าในวงจรทันที กระบวนการนี้ช่วยลดความเสียหายที่อาจเกิดขึ้นกับอุปกรณ์ไฟฟ้าและสายไฟ
ประเภทของเซอร์กิตเบรกเกอร์
เซอร์กิตเบรกเกอร์สามารถแบ่งออกเป็นหลายประเภทตามจำนวนขั้ว (Pole) และการใช้งาน ดังนี้:
- SP (Single Pole):
- มีขั้วเดียว
- ใช้ในระบบไฟฟ้าเฟสเดียว (Single-phase) เพื่อป้องกันสายไฟที่มีแรงดันไฟฟ้า
- DP (Double Pole):
- มีสองขั้ว
- ใช้ในระบบไฟฟ้าเฟสเดียว เพื่อป้องกันทั้งสายไฟที่มีแรงดันไฟฟ้าและสายกลาง (Neutral)
- TP (Triple Pole):
- มีสามขั้ว
- ใช้ในระบบไฟฟ้าสามเฟส (Three-phase) เพื่อป้องกันสายไฟที่มีแรงดันไฟฟ้าทั้งสามสาย
- TPN (Triple Pole with Neutral):
- มีสามขั้วสำหรับสายไฟที่มีแรงดันไฟฟ้า และหนึ่งขั้วสำหรับสายกลาง (Neutral)
- ใช้ในระบบไฟฟ้าสามเฟสที่ต้องการป้องกันทั้งสายไฟและสายกลาง
- FP (Four Pole):
- มีสี่ขั้ว
- ใช้ในระบบไฟฟ้าสามเฟสที่ต้องการป้องกันทั้งสายไฟที่มีแรงดันไฟฟ้าสามสายและสายกลาง (Neutral)
การเลือกเซอร์กิตเบรกเกอร์ให้เหมาะสม
การเลือกเซอร์กิตเบรกเกอร์ควรพิจารณาจากปัจจัยดังนี้:
- กระแสไฟฟ้า:
เลือกเบรกเกอร์ที่มีพิกัดกระแสไฟฟ้าเหมาะสมกับโหลดของวงจร - ประเภทของระบบไฟฟ้า:
เลือกจำนวนขั้ว (Pole) ให้เหมาะสมกับประเภทของวงจรไฟฟ้า เช่น เฟสเดียวหรือสามเฟส - มาตรฐานความปลอดภัย:
เลือกเซอร์กิตเบรกเกอร์ที่ผ่านการรับรองมาตรฐาน เช่น มอก. หรือ IEC เพื่อให้มั่นใจในคุณภาพและความปลอดภัย - ลักษณะการใช้งาน:
หากต้องการป้องกันไฟฟ้ารั่ว ควรเลือก RCBO หรือ RCCB ที่มีฟังก์ชันป้องกันเพิ่มเติม
ข้อดีของเซอร์กิตเบรกเกอร์
- ป้องกันความเสียหาย:
ช่วยป้องกันอุปกรณ์ไฟฟ้าและสายไฟจากกระแสไฟฟ้าเกินและไฟฟ้าลัดวงจร - เพิ่มความปลอดภัย:
ลดความเสี่ยงต่อการเกิดอัคคีภัยที่อาจเกิดจากกระแสไฟฟ้าผิดปกติ - สะดวกในการใช้งาน:
หากเกิดไฟฟ้าลัดวงจร สามารถรีเซ็ตเซอร์กิตเบรกเกอร์ได้ง่ายโดยไม่ต้องเปลี่ยนใหม่เหมือนฟิวส์
สรุป
เซอร์กิตเบรกเกอร์ (Circuit Breaker) เป็นอุปกรณ์สำคัญในระบบไฟฟ้าที่ช่วยเพิ่มความปลอดภัยและป้องกันความเสียหายที่อาจเกิดขึ้นกับอุปกรณ์ไฟฟ้า การเลือกเซอร์กิตเบรกเกอร์ที่เหมาะสมกับการใช้งานจะช่วยเพิ่มความมั่นใจในระบบไฟฟ้าของคุณ และลดความเสี่ยงจากอันตรายที่เกี่ยวข้องกับไฟฟ้าได้อย่างมีประสิทธิภาพ