ค่า FT หรือที่เรียกเต็ม ๆ ว่า ค่าไฟฟ้าผันแปร (Fuel Adjustment Charge) เป็นส่วนหนึ่งของค่าไฟฟ้าที่ผู้ใช้ไฟฟ้าทุกคนต้องชำระในบิลค่าไฟฟ้า ค่า FT นี้มีการปรับเปลี่ยนตามต้นทุนการผลิตไฟฟ้าที่เปลี่ยนแปลงไป ซึ่งไม่สามารถควบคุมได้ เช่น ราคาน้ำมัน ก๊าซธรรมชาติ ถ่านหิน หรือการซื้อไฟฟ้าจากผู้ผลิตไฟฟ้าเอกชนและประเทศเพื่อนบ้าน
ค่า FT จึงมีบทบาทสำคัญในการช่วยสะท้อนต้นทุนการผลิตไฟฟ้าที่แท้จริง และช่วยรักษาเสถียรภาพของระบบไฟฟ้าในประเทศไทย
ค่า FT คำนวณอย่างไร?
ค่า FT ถูกกำหนดและคำนวณโดย สำนักงานคณะกรรมการกำกับกิจการพลังงาน (กกพ.) ซึ่งเป็นหน่วยงานที่มีหน้าที่ควบคุมและบริหารจัดการค่า FT ให้มีความเป็นธรรมกับทั้งผู้ใช้ไฟฟ้าและผู้ผลิตไฟฟ้า
ปัจจัยหลักที่นำมาใช้ในการคำนวณค่า FT ได้แก่:
- ต้นทุนเชื้อเพลิง:
- เช่น ราคาก๊าซธรรมชาติ ถ่านหิน และน้ำมัน ซึ่งเป็นต้นทุนหลักในการผลิตไฟฟ้า
- ต้นทุนการซื้อไฟฟ้า:
- การซื้อไฟฟ้าจากผู้ผลิตไฟฟ้าเอกชนและประเทศเพื่อนบ้าน
- ความผันผวนของค่าเงิน:
- เนื่องจากการซื้อเชื้อเพลิงบางส่วนต้องชำระเป็นเงินตราต่างประเทศ เช่น ดอลลาร์สหรัฐ
- ปริมาณการใช้ไฟฟ้า:
- ค่า FT อาจเปลี่ยนแปลงตามปริมาณการใช้ไฟฟ้าในประเทศ

ทำไมต้องมีค่า FT?
ค่า FT ถูกออกแบบมาเพื่อให้ต้นทุนการผลิตไฟฟ้าสะท้อนความเป็นจริง และลดผลกระทบต่อผู้ใช้ไฟฟ้า หากไม่มีค่า FT การปรับตัวของค่าไฟฟ้าหลักอาจมีความผันผวนอย่างมากทุกครั้งที่ต้นทุนเปลี่ยนแปลง
ตัวอย่าง:
- หากราคาก๊าซธรรมชาติเพิ่มสูงขึ้น ค่า FT จะปรับเพิ่มขึ้นเพื่อสะท้อนต้นทุนที่แท้จริง
- หากราคาก๊าซธรรมชาติลดลง ค่า FT ก็จะลดลงตาม
ค่า FT กำหนดโดยใคร?
ค่า FT ถูกกำหนดโดย สำนักงานคณะกรรมการกำกับกิจการพลังงาน (กกพ.) ซึ่งจะปรับค่า FT ทุก 4 เดือน (3 ครั้งต่อปี) เพื่อให้สะท้อนต้นทุนการผลิตไฟฟ้าที่แท้จริงในช่วงเวลานั้น
การปรับค่า FT จะคำนึงถึงความเป็นธรรมทั้งต่อผู้ผลิตไฟฟ้าและผู้ใช้ไฟฟ้า โดยการกำหนดค่า FT จะมีการเปิดเผยข้อมูลให้ประชาชนรับทราบและสามารถตรวจสอบได้
การอ่านค่า FT ในบิลค่าไฟฟ้า
ในบิลค่าไฟฟ้าของคุณ ค่า FT จะถูกแสดงในหน่วยของ บาทต่อหน่วย (kWh) โดยค่า FT นี้จะรวมอยู่ในยอดค่าไฟฟ้าสุทธิที่คุณต้องชำระ
ตัวอย่าง:
- หากค่า FT อยู่ที่ 0.20 บาทต่อหน่วย และคุณใช้ไฟฟ้า 500 หน่วย ค่า FT ที่คุณต้องจ่ายคือ 0.20 x 500 = 100 บาท
ค่า FT ในปัจจุบัน
ค่า FT จะเปลี่ยนแปลงตามรอบการคำนวณทุก 4 เดือน ผู้ใช้ไฟฟ้าสามารถติดตามค่า FT ปัจจุบันได้จากเว็บไซต์ของ สำนักงานคณะกรรมการกำกับกิจการพลังงาน (กกพ.) หรือการไฟฟ้านครหลวง (MEA) และการไฟฟ้าส่วนภูมิภาค (PEA)
ตารางแสดงค่า FT ย้อนหลัง (มกราคม 2563 – เมษายน 2567)
ช่วงเวลา (งวดเดือน) | ค่า Ft (บาทต่อหน่วย) |
---|---|
มกราคม – เมษายน 2567 | 0.3972 |
กันยายน – ธันวาคม 2566 | 0.2048 |
พฤษภาคม – สิงหาคม 2566 | 0.9119 |
มกราคม – เมษายน 2566 | 0.9343 (บ้านอยู่อาศัย) / 1.5492 (ประเภทอื่นๆ) |
กันยายน – ธันวาคม 2565 | 0.9343 |
พฤษภาคม – สิงหาคม 2565 | 0.2477 |
มกราคม – เมษายน 2565 | 0.0139 |
กันยายน – ธันวาคม 2564 | -0.1532 |
พฤษภาคม – สิงหาคม 2564 | -0.1532 |
มกราคม – เมษายน 2564 | -0.1532 |
กันยายน – ธันวาคม 2563 | -0.1243 |
พฤษภาคม – สิงหาคม 2563 | -0.1160 |
มกราคม – เมษายน 2563 | -0.1160 |
สรุป
ค่า FT เป็นส่วนหนึ่งของค่าไฟฟ้าที่ช่วยสะท้อนต้นทุนการผลิตไฟฟ้าที่เปลี่ยนแปลงไปตามปัจจัยต่าง ๆ เช่น ราคาน้ำมัน ก๊าซธรรมชาติ และการซื้อไฟฟ้าจากเอกชน ค่า FT ถูกปรับเปลี่ยนโดยสำนักงานคณะกรรมการกำกับกิจการพลังงาน (กกพ.) ทุก 4 เดือน เพื่อให้ต้นทุนการผลิตไฟฟ้ามีความโปร่งใสและเป็นธรรมต่อผู้ใช้ไฟฟ้า